"Endişeli Pazartesi": Pazartesilerden nefret etmenizin gerçek nedeni bu mu?

"Pazar korkuları" çoğumuz için gerçek bir sorun: Pazar sabahı rahat ve mutlu uyanırız, sonuçta önümüzde koca bir tatil günü vardır. Ancak haftanın son günü yaklaştıkça, hafif bir korku başlar. Gün içinde giderek yoğunlaşır ve akşama doğru kendimizi gerçekten huzursuz ve stresli hissederiz; çünkü yarın Pazartesi, yeni bir hafta başlıyor, çalışmamız ve diğer sorumluluklarımızı yerine getirmemiz gerekiyor.

"Kaygılı Pazartesi": Pazartesiler neden bizi bu kadar strese sokar?

"Pazar Korkuları"nı genellikle "Kaygılı Pazartesi" takip eder. Pazar gecesi kaygılı ve stresli bir şekilde yatağa girersek, Pazartesi sabahı da aynı şekilde uyanmamız muhtemeldir. Peki ya neden? Hepimiz yanlış işte mi çalışıyoruz? Yoksa Pazartesi stresinin altında başka bir şey mi yatıyor?

Hong Kong Üniversitesi'nden (HKU) Profesör Tarani Chandola liderliğindeki bir araştırma ekibi bu soruyu araştırdı. Araştırmacılar, İngiliz Boylamsal Yaşlanma Çalışması'na (ELSA) katılan 3.500'den fazla yaşlı yetişkinin verilerini analiz etti.

Chandola'nın ekibi, pazartesi günlerinin -işten bağımsız olarak- uzun vadeli biyolojik strese neden olduğu ve dolayısıyla kalp sağlığı üzerinde de etkisi olduğu sonucuna vardı. Araştırma, dikkat çekici bir biyolojik olguyu ortaya koydu: Pazartesi günleri kaygı hisseden yaşlı yetişkinlerde, iki aya kadar uzun vadeli stres hormonu seviyeleri önemli ölçüde yükseliyor.

Hem çalışan kesimde hem de emeklilerde gözlemlenen bu "Kaygılı Pazartesi" etkisi, haftanın başlangıcı ile vücudun stres sisteminin düzensizliği arasında köklü bir bağlantı olduğunu düşündürüyor.

Pazartesi kaygısı yaşayan yaşlı yetişkinlerin saç örneklerindeki kortizol seviyeleri (araştırmacılara göre bu, iki ay boyunca biriken stresi yansıtıyor), diğer günlerde kaygı ve stres yaşayan akranlarına kıyasla %23 daha yüksekti. Bu etki, emekli olan kişilerde de belirgindi ve bu da "Kaygılı Pazartesi" olgusunun tek nedeninin iş stresi olduğu varsayımını çürütüyor.

Tarani Chandola'nın ekibi ayrıca kalp damar hastalıklarıyla da bir bağlantı buldu: Pazartesi günleri kalp krizlerinde yüzde 19'luk bir artışla ilişkilendiriliyor.

"Kaygılı Pazartesi"den nasıl kurtulursunuz?

Profesör Chandola, "Pazartesiler kültürel bir 'stres yükselticisi' görevi görüyor," diyor. "Bazı yaşlı yetişkinler için haftadan haftaya geçiş, aylarca süren biyolojik bir döngüyü tetikliyor. Bu iş ile ilgili değil; iş hayatımız sona erdikten sonra bile pazartesilerin stres fizyolojimize ne kadar derinden yerleştiği ile ilgili."

Öyleyse, "Kaygılı Pazartesi"nin ve kalp sağlığımız üzerindeki olası olumsuz etkilerinin kurbanı olmaktan kaçınmamıza yardımcı olabilecek şey, bilinçli stres yönetimi ve rahatlamadır. Bu da bizi tekrar Pazar gününe getiriyor: Eğer pazar gününü dikkatlice planlarsak, kendimizi kapatıp enerji depolayabilirsek, yeni haftaya daha iyi hazırlanmış oluruz.

Bu bilinçli iyileşmenin nasıl gerçekleştiği kişiden kişiye büyük ölçüde değişir. Bazı insanlar doğada yürüyüş gibi fiziksel aktivitelerle rahatlar. Bazıları merkezlerini bulmak için yoga veya meditasyon gibi teknikler kullanırken, bazıları en sevdikleri dizileri art arda izleyerek en iyi şekilde iyileşir. Önemli olan, yeni haftaya biraz daha huzur ve sükunetle başlamamıza yardımcı olacak şeyi bulmamız ve böylece kortizol seviyelerimizin aniden yükselmesini engellememizdir.

mbl Brigitte

#Konular